Trzy kategorie wiedzy

Wiedzę możemy ze względów poznawczych podzielić na trzy kategorie:
1. oficjalną,
2. obiegową,
3. zbliżoną do prawdy.

Wiedza oficjalna to wiedza zinstytucjonalizowana, przenoszona za pomocą mediów (mass mediów, książek, itp.), głoszona przez autorytety. Jej cechą charakterystyczną jest dążność do kształtowania opinii, światopoglądów, kreowanie pewnego obrazu rzeczywistości, swoista (ukryta) życzeniowość. Zależnie od kontekstu, wyróżniamy liczne podkategorie: propaganda, agitacja, cenzura, ideologia, rzeczywistość medialna, rzeczywistość akademicka itp. Posiada dużą siłę oddziaływania, jednak ze względu na swą niespójność (często różne instytucje dążą do przekazania tzw. prawd, pozostających jedne z drugimi w sprzeczności) nie tworzy jednego obrazu świata i podlega licznym krytykom.

Wiedza obiegowa to wiedza ludu, tak zwany zdrowy rozsądek, względnie chłopski rozum, cechująca się powszechnością, schematycznością, licznymi uproszczeniami. Przekazywana z ust do ust (plotka, pogłoska, pomówienie), nabyta w drodze gromadzenia doświadzeń, nauczana w szkołach, względnie publikowana w rozmaitych książkach lub czasopismach (wiedza popularna). Ten rodzaj wiedzy, podlegający kształtowaniu przez różne przejawy wiedzy oficjalnej, jest najszerzej rozpowszechniony.

Wiedza zbliżona do prawdy to wiedza bliska stanowi faktycznemu. Ze względu na swą nieoczywistość z jednej strony, i nieatrakcyjność z drugiej, dostępna jest tylko nielicznym jednostkom, takim mianowicie, które cechują się zdolnością krytycznego myślenia, i nie zatraciły jej w trakcie procesu edukacji i socjalizacji. Ze względu na niewielką siłę oddziaływania, posiada marginalne znaczenie.